Περιληπτικά ιστορικά στοιχεία για την Υπερθερμία – Ογκοθερμία
-600
O Παρμενίδης διατυπώνει για πρώτη φορά την άποψη για την σπουδαιότητα του πυρετού στη θεραπεία των νοσημάτων
-400
Ο Ιπποκράτης εισάγει πρώτος τη λέξη “καρκίνος” για τα κακοήθη νεοπλάσματα· επιβεβαιώνει και επαυξάνει την παρμενίδεια άποψη, και χρησιμοποιεί συστηματικά την θέρμανση και τον θερμοκαυτηριασμό στη θεραπευτική του
+50
Ο πρώϊμος εγκυκλοπαιδιστής Κορνήλιος Κέλσος Άουλος εισάγει πρώτος τη λέξη “cancer” (μετάφραση της λέξης καρκίνος στη λατινική), και περιγράφει με ακρίβεια τις μορφές και ιδιότητες των πυρετών (σύγγραμμα De Medicina)
+200
Ο Γαληνός εφαρμόζει την θέρμανση επιφανειακών καρκίνων με το λεγόμενο “ferrum candens” για παρηγορική αγωγή. Η πρακτική του εκτείνεται μέχρι και την Αναγεννησιακή περίοδο
1300 -1600
Αρχίζουν να καταγράφωνται οργανωμένες παρατηρήσεις για την ευνοϊκή επίδραση της θερμότητας σε διάφορα νοσήματα. Δεν γίνεται σαφής διάκριση θερμοκαυτηρίασης και πυρεξίας-υπερθερμίας.
1500
Ο Λεωνίδας-Νικόλαος Λεωνικήνος αναφέρεται στην υπερθερμία ως θεραπευτική μέθοδο, με την έννοια της αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος
1779
Ο Ντε Κιζοβίτς, 279 χρόνια αργότερα από τον Λεωνικήνο, περιγράφει την επίδραση του υψηλού πυρετού από ελονοσία (θέρμη) σε καρκινικούς όγκους
1866
Ο Γερμανός κλινικός Μπούς περιγράφει περίπτωση αυτόματης υποχώρησης σαρκώματος μετά από επανειλημένους υψηλούς πυρετούς από ερυσίπελα
1891
Ο Γουίλλιαμ Κόλεϋ αναπτύσσει ενέσιμη τοξίνη από μικρόβια για την πρόκληση πυρετών, για θεραπευτικούς σκοπούς. Η τοξίνη ονομάστηκε αργότερα “τοξίνη Κόλεϋ“. Χρησιμοποιήθηκε για ενα περίπου αιώνα ως αντικαρκινική θεραπεία, με αποτέλεσμα να θεωρήται ο Κόλεϋ πατέρας της νεώτερης αντικαρκινικής υπερθερμίας και ανοσοθεραπείας
1898
Ωριμάζει η ιδέα της ανεξάρτητης χρήσης της θερμότητας στη θεραπεία του καρκίνου. Ο Σουηδός γυναικολόγος Βέστερμαρκ εισάγει την ενδοκοιλοτική τοπική, και την περιοχική υπερθερμία με εμβάπτιση. Αποδεικνύεται για πρώτη φορά η δυνατότητα θεραπείας του καρκίνου με θέρμανση μακράς διάρκειας, χωρίς περενέργειες και επιπλοκές
1920
Εφευρίσκεται το magnetron (συχνότητες μέχρι 150 MHz) και αρχίζει η περίοδος εφαρμογής των μικροκυμάτων (ηλεκτροϊατρική)
1927
Ο Ιούλιος Βάγκνερ-Γιάουρεγγ κέρδισε το βραβείο Νομπέλ ιατρικής για την επιτυχή χρήση ορού πάσχοντος από ελονοσία για πρόκληση πυρετού σε ασθενείς με επιπλοκές συφιλίδος (με την ιδέα του Ντε Κιζοβίτς, 148 χρόνια αργότερα). Το πλεονέκτημα της πρόκλησης ελονοσίας (Ντε Κιζοβίτς) αντί ερυσιπέλατος (Μπούς), ως θερμοθεραπείας, ήταν η δυνατότητα αντιμετώπισης της ελονοσίας με κινίνο, ενώ ο ερυσίπελας ήταν τότε μη αντιμετωπίσιμος φαρμακευτικά
1931
Κατασκευάζεται από την General Electric η συσκευή Radiotherm, η πρώτη γνήσια συσκευή υπερθερμίας
1935
Ο Γουώρρεν, αξιοποιώντας προηγούμενες παρατηρήσεις του Μύλλερ (1913) συνδυάζει την (ακόμη νέα) ραδιοθεραπεία με την θερμοθεραπεία για την αντιμετώπιση του “καρκινοπαθούς χωρίς ελπίδα”
1971
Οι Βέστρα και Ντιούϊ δημοσιεύουν για πρώτη φορά πειραματικά αποτελέσματα υπερθερμίας σε κυτταροκαλλιέργειες θηλαστικών στις ΗΠΑ και προκαλούν το επιστημονικό ενδιαφέρον για την υπερθερμία σε σχέση με την ακτινοευαισθησία και την χημειοευαισθησία
1971
Ο πρόεδρος Νίξον κυρήσσει τον “πόλεμο κατά του καρκίνου” και στρέφει δισεκατομμύρια δολλαρίων κρατικής προέλευσης στην αντικαρκινική έρευνα. Η υπερθερμία δεν πήρε ποτέ μερίδιο αυτών των πόρων, και περιορίστηκε σε χρηματοδότηση από ιδιωτικές πηγές
Δεκαετία 1970
Αρχίζουν να εμφανίζωνται συστηματικές κλινικές μελέτες εφαρμογής ελεγχόμενα προκλητής υπερθερμίας στον καρκίνο.
1974
Το έγκριτο ιατρικό περιοδικό “Cancer” αναφέρεται σε πειραματικές και κλινικές ενδείξεις που συσχετίζουν την ύφεση καρκινικών όγκων με “υποφερτή” υπερθερμία (tolerable hyperthermia). Γίνεται μνεία όλων των τύπων εφαρμογής (ολοσωματική υπερθερμία, τοπική, περιοχική υπερθερμία).
1981
Δημιουργείται η Βορειοαμερικανική Εταιρία Υπερθερμίας (North American Hyperthermia Society) στις ΗΠΑ. Από το 2006 μετονομάζεται σε Society for Thermal Medicine
1983
Δημιουργείται η Ευρωπαϊκή Εταιρία Υπερθερμικής Ογκολογίας (European Society for Hyperthermic Oncology-ESHO) στην Ευρώπη
1984
Ιδρύεται η Ιαπωνική Εταιρία Υπερθερμικής Ογκολογίας, η οποία έχει μετονομασθεί σε Asian Society of Hyperthermic Oncology (ASHO).
1984
Τελειοποιείται και παράγεται εμπορικά η συσκευή Thermotron RF8, κατάλληλη για επιπολής και εντωβάθει περιοχική υπερθερμία. Η χρήση της γενικεύεται στην Ιαπωνία και δίνεται νέα ώθηση στην θερμοθεραπεία του καρκίνου.
1984
Δίδεται η πρώτη έγκριση από το FDA για την υπερθερμία, ως ερευνητική αντικαρκινική θεραπεία. Από τότε εγκρίνονται σταδιακά όλο και περισσότερα θεραπευτικά πρωτόκολλα
1985
Η Αμερικανική, η Ευρωπαϊκή και η Ιαπωνική Ετειρία Υπερθερμικής Ογκολογίας εκδίδουν από κοινού το επίσημο ιατρικό περιοδικό τους, το International Journal of Hyperthermia
1987
Κατασκευάζεται η πρώτη Ελληνική συσκευή επιπολής υπερθερμίας από το ΕΜΠ σε συνεργασία με το Αρεταίειο Νοσοκομείο, από τους καθηγητές Ν. Ουζούνογλου και Κ. Παπαβασιλείου αντίστοιχα. Οι συσκευές αυτές λειτουργούν επιτυχώς μέχρι σήμερα.
1988
Γεννιέται η ιδέα ότι η εκλεκτική τροποποίηση της κυτταρικής μεμβράνης μπορεί να παίξει ρόλο στην θεραπεία του καρκίνου. Ο Ούγγγρος φυσικός, καθηγητής Ανδρέας Σζασζ, πατέρας της ιδέας, δημιουργεί την εταιρία Oncotherm για να εξελίξει την ιδέα του και να την φέρει σε πρακτική εφαρμογή. Η Oncotherm αποτελεί spin off του Πανεπιστημίου Eötvös της Βουδαπέστης.
Δεκαετία 1990
Ο Ανδρέας Σζασζ τροποποιεί το ισχύον συμβατικό πρότυπο της υπερθερμίας, που υποθέτει αποκλειστικά θερμική επίδραση στον καρκινικό όγκο, και πειραματίζεται με νέες διατάξεις που εισάγουν για πρώτη φορά την υψίσυχνη ηλεκτρομαγνητική επίδραση επί των καρκινικών όγκων, αρχικά με διεγχειρητική τοποθέτηση ηλεκτροδίων μέσα στον όγκο (διεγχειρητική διαμορφωμένη εντωβάθει ηλεκτρο-υπερθερμία-intraoperative modulated deep electro-hyperthermia). Η εξέλιξη της ιδέας οδηγεί στην εξωτερική διαμορφωμένη εντωβάθει ηλεκτρο-υπερθερμία (ογκοθερμία).
2000
Παράγεται η συσκευή ογκοθερμίας EHY-2000, η οποία συνενώνει σε μια ολοκληρωμένη εφαρμογή όλες τις προηγούμενες επιμέρους πειραματικές διατάξεις. Aκολουθούν βελτιωμένες εκδόσεις και εξειδικευμένες συσκευές (EHY-1020 IL)
2010
Ιδρύεται η εταιρία Ογκο-Υπερθερμία ΑΕ, η οποία εξοπλίζει στην Ελλάδα το πρώτο κέντρο εντωβάθει ογκοθερμίας και ολοσωματικής υπερθερμίας στην Θεσσαλονίκη, με μηχανήματα της Oncotherm EHY-2000 και της Heckel Gmbh HT-3000 αντίστοιχα.
2011
Εγκρίνεται η υπερθερμία από το ΚΕΣΥ ως νόμιμη και πλήρως αποδεκτή ιατρική πράξη, εντασσόμενη στο γνωστικό αντικείμενο της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας.
2012
H Ογκο-Υπερθερμία ΑΕ εξοπλίζει στην Αθήνα το Κέντρο Υπερθερμικής Ογκολογίας “Αγ. Ειρήνη” με συσκευή εντωβάθει ογκοθερμίας (Oncotherm EHY-2000)
2012
Ιδρύεται η Ελληνική Εταιρία Ογκολογικής Υπερθερμίας (ΕΕΟΥ) στα πλαίσια της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής (ESHO)
ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΕΡΘΕΡΜΙΑ
- Προβλήματα κατανόησης των μηχανισμών της καρκινογέννεσης
- Προβλήματα συγκερασμού των νοσολογικών προτύπων του καρκίνου
- Προβλήματα κατανόησης των θεραπευτικών προτύπων για τον καρκίνο
- Προβλήματα από το παρελθόν (υπερεκτίμηση θεραπευτικών μεθόδων, παλαιέας αφελείς απόψεις, τεχνολογικές αδυναμίες κλπ)
- Προβλήματα τεχνολογίας (πχ αξιόπιστη θερμομέτρηση in situ, αποφυγή “θερμικών κηλίδων”, κλπ)
- Προβλήματα ορολογίας (πχ υπερθερμία, ογκοθερμία)
- Προβλήματα συντηρητισμού και επενδεδυμένων συμφερόντων